SA se ekonomiese prestasie in 2020: Landbou ’n baken van hoop | SA’s economic performance in 2020: Agriculture a beacon of hope

English to follow:

10 Maart 2021

Statistieke Suid-Afrika (Stats SA) het pas die BBP-syfers vir die finale kwartaal van 2020 vrygestel – ’n sober oorsig van die jaar.

Die Suid-Afrikaanse ekonomie het met ’n indrukwekkende 6,3% in die laaste kwartaal van 2020 gegroei, ten spyte van die tweede Covid-19-golf. Vir die jaar in geheel het die plaaslike ekonomie met -7% gekrimp, weliswaar beter as vorige voorspellings. Die meeste sektore het positiewe groei in die finale kwartaal van 2020 aangeteken, met die uitsondering van onderskeidelik mynbou en die finansiële sektor.

Volgens Stats SA was die één helder lig in hierdie donker prentjie die landbousektor, wat ’n groeikoers van 5,9% in die vierde kwartaal getoon het danksy ’n toename in die produksie van diereprodukte. Dié sektor se prestasie vir die jaar was, soos verwag, uiters belowend en het te staan gekom op 13,1% in 2020.

Hierdie indrukwekkende prestasie word toegeskryf aan ’n aantal bekende faktore, met inbegrip van maar nie beperk tot, weerstoestande (soos die positiewe La Niña-verskynsel) en tot ’n groot mate die sektor se klassifikasie as ’n noodsaaklike diens sedert die aanvanklike inperkingsbeperkings, wat voorsiening gemaak het vir landboubedrywighede om voort te gaan, terwyl ’n groot deel van die ekonomie tot stilstand gekom het.

Hierbenewens was daar goeie prestasie oor sub-sektore heen, naamlik die tweede grootste graanoes, uitmuntende prestasie deur die tuinboubedryf en die herstel van die veebedryf. Daar was egter uitdagings in sekere sub-sektore, veral alkohol en tabak, wat gebuk gegaan het onder verwoestende beperkings op verkope en die verbruik van hul produkte tydens verskeie vlakke van die inperking.

Terwyl die ekonomie in geheel steeds onder druk verkeer, het die afgelope jaar gedien as bevestiging wat verskeie ekonomiese en ander aspekte betref en het ons nou betroubare data wat, onder meer, ’n aanduiding is dat die landbousektor steeds as ’n baken van hoop dien om die vele tekortkominge van die ekonomie aan te spreek.

Dié data dui daarop dat, met die regte beleidsregime en samewerking, die sektor steeds die ideale geleentheid bied om die ekonomie spoedig reg te ruk. Dit behoort te dien as sterk waarskuwing aan die regering om sy optrede aan te pas by sy woorde ‘suit the action to the word, the word to the action’ – aldus Shakespeare se Hamlet). Een voorbeeld hiervan is die beperkte begroting wat aan die sektor in die nasionale begroting toegestaan word.

In vergelyking met ander opkomende markte (OM’e), is Suid-Afrika se nasionale begrotingstoekenning aan die landbou oor ’n aantal jare steeds heelwat laer as 2%, terwyl ander OM’e ongeveer 6% aan hierdie sektor bestee. Dit beteken dat daardie spesifieke OM’e ’n BBP-groei van 3,7% (gegrond op ’n 10-jaar gemiddeld) realiseer, terwyl Suid-Afrika se groei ’n meer beskeie 1,7% in dieselfde periode is.

Die president en sommige ministers het op verskeie platforms verwys na die belangrikheid van die landbousektor. Indien hulle egter ernstig is oor die dringendheid van ekonomiese herstel in die land en ’n afname in werkloosheid, moet hierdie mooi woorde nou dade omgesit word.

Met die oog op die toekoms, is dit duidelik dat menige van die risiko’s in die stelsel dringende aandag moet geniet, met die spoedige implementering van die regte beleid as grondslag vir realisering van die land se groeipotensiaal. Gunstige weerstoestande is steeds met ons en produksievooruitsigte bly belowend. Dit sal inderdaad as ’n goeie fondament dien vir nog ’n positiewe jaar vir die sektor – hoewel verstadig – danksy ’n gesonde basis.

Navrae:

Kulani Siweya

Agri SA Landbou-ekonoom

Christo van der Rheede

Agri SA Uitvoerende Direkteur

***************************************

10 March 2021

The Department of Statistics South Africa (Stats SA) has recently released the Gross Domestic Product (GDP) figures for the final quarter of 2020, which offered a sobering overview of the year.

The South African economy grew by an impressive 6,3% in the final quarter of 2020 – despite the second wave of Covid-19. For the year as a whole, the local economy declined by -7%, which admittedly was better than most forecasts.

Almost every sector recorded positive growth in the final quarter of 2020, with the mining and finance sectors, respectively, the exceptions. The one shining star was the agricultural sector, which recorded a 5,9% growth in the fourth quarter, at the back of increased production of animal products, according to Stats SA. The sector’s year performance flourished, as expected, coming in at 13,1% in 2020.

The impressive performance was attributed to a few known factors, which include but are not limited to, favourable weather conditions (as we have seen the La Niña climatic event play out) and, to a large degree, the classification of the sector as an essential service from the initial lockdown restrictions. That allowed for production to continue as most of the economy came to a halt.

Further to this was the good performance across sub-sectors, from the second-largest grain harvest, to impressive performance of horticulture, led by citrus exports, and the recovery in the livestock industry. However, there were challenges in some sub-sectors, particularly the alcohol and tobacco sub-sectors, that were battered by the restriction on sales and consumption of these products at various stages of the lockdown.

While the overall economy still remains in the doldrums, the past year presented a real life experiment on many aspects and has now gifted us with data that shows that, amongst other things, the agriculture sector remains the beacon of hope in tackling many of the ailments in the economy.

The data shows that, with the correct policy regime and collaboration, the sector still remains a low hanging fruit to kick start the economy. This should serve as a wake up call for government to ‘suit the action to the word, the word to the action’ – to quote Hamlet by Shakespeare.

One example of this is the limited budget that is allocated to the agricultural sector in the national budget. When compared to other emerging markets (EM), SA’s national budget allocation to agriculture has remained well below 2% over a number of years, where other EM’s spend around 6% on this sector. What this has translated to, is those particular EM’s realising a GDP growth of 3,7% on a 10 year average, whereas South Africa hovers around 1,7% in the same period.

The president and some of the ministers have on various platforms alluded to the importance of the sector, but this should not end as lip service but should transition into implementation, if there’s serious urgency to revive the overall economy and make a dent in unemployment numbers.

Looking forward, much of the risks in the system lie in the speedy implementation of correct policies, which underpin realising the growth potential. Favourable weather conditions are still with us and the production outlook remains positive. This lays a good foundation for another positive year for the sector, albeit softer, owing to base effects.

Enquiries:

Kulani Siweya

Agri SA Agricultural Economist

Christo van der Rheede

Agri SA Executive Director